 |
|
|
|
Uzbrojenie standardowych niemieckich fortów artyleryjskich, tzw. fortów Biehlera, można podzielić na dwie zasadnicze grupy: uzbrojenie defensywne i ofensywne.
UZBROJENIE DEFENSYWNE - działa małych kalibrów służące do obrony fortu, instalowane w kaponierach. Stosowano trzy rodzaje dział – 5-lufowe działka rewolwerowe kalibru 37mm Hotchkissa-Grusona, działo 5cm Grusona oraz działo 9cm Grusona.
Działko rewolwerowe kalibru 47mm skonstruowane zostało we Francji w zakładach Hotchkiss (amerykański inżynier Benjamin Hotchkiss [1826-?] przeniósł się do Francji, w 1867 otworzył pierwszą fabrykę w Route de Genesse w St.Denis pod Paryżem), składało się z 5 luf ze wspólnym zamkiem, osadzonych wokół osi. Po raz pierwszy zastosowane zostało w 1879 roku w umocnieniach Viller-le-Sec koło Toulu. W latach 1879-80 prowadzono w Niemczech próby licencyjnego działa doświadczalnego wyprodukowanego przez zakłady Grusona w Magdeburgu-Buckau, w 1885 próby strzelań granatami i kartaczami w wodnych fosach fortów w Strassburgu, od 1886 montowano w twierdzach (m.in. Fort X w Królewcu, w szybkim tempie wyprodukowano 1000 sztuk. Montowano na trzech łożach – naściennym (Wand-Lafette), kazamatowym oraz polowym 2-kołowym. W 1889 przyjęto je oficjalnie na uzbrojenie.
Ponieważ produkcja działek rewolwerowych nie zaspokoiła potrzeb, zakłady Grusona skonstuowały i podjęły produkcję jednolufowych działek kalibru 57mm, montowanych na kaponierowych łożach podobnych do łóż kazamatowych działek rewolwerowych.
Wspomniany królewiecki Fort X miał na uzbrojeniu 8 działek rewolwerowych 37mm (4 w kaponierze czołowej i 4 – szyjowej).
Trzecim działem stosowanym w kaponierach było 9cm działo Grusona na łożu kazamatowym tzw. ramowym (Rahmenlafette) z hydraulicznym opornikiem odrzutu.
W czasie pokoju uzbrojenie w fortach nie było zamontowane, np. w Strassburgu forty miały zazwyczaj po 4 działa 9cm, najczęściej nie miały działek rewolwerowych, czasem miały kilka alarmowych dział wałowych 15cm. Reszta uzbrojenia był zmagazynowana.
Jako UZBROJENIE OFENSYWNE używane były działa 9cm, 12cm, 15cm i 21cm, haubice oraz moździerze – nie wszystkie były nowych typów, wciąż używano starych dział niegwintowanych. Obsługa działa 12cm i 15cm składała się z 9 artylerzystów, a ciężkiego moździerza - 6.
Królewiecki Fort X miał na uzbrojeniu 4 działa 15cm z długimi lufami wzmacnianymi pierścieniami (Ring-Kanone, Ringrohr, R.K.) na łożach polowych oraz 6 dział 9cm. W rezerwie wojennej trzymano 6 dział 12cm, 6 dział 15cm z krótkimi lufami oraz 6 moździerzy 15cm z długimi lufami.
Większość artylerii wałowej montowana była na łożach kołowych, niektóre forty otrzymywały po jednym lub dwóch działach 15cm lub 21cm na stałych łożach typu nadbrzeżnego, montowanych na betonowo-granitowych stanowiskach z murowanym przedpiersiem. Łóż tego typu było kilka – dla armat 15cm, dla armat R.K. 21cm (łoże z 1869, zmodyfikowane w 1873), dla armat 21cm z lufą wzmocnioną płaszczem, dla moździerzy. Różniły się one od siebie nieznacznie, z wyjątkiem łoża moździerzowego o zupełnie innej konstrukcji. Długie działa 15 cm R.K. charakteryzowały się doskonałą przebijalnością pancerza, sprawdziły się w fortyfikacjach nadbrzeżnych, zatem w połowie lat 70-tych wprowadzono je na uzbrojenie fortów artyleryjskich, mimo, że napotkano na trudności związane z transportowaniem długich luf po rampach fortów przy pomocy lin i wielokrążków.
Spis treści:
działko 3,7 cm
armaty 5 cm
armaty 9 cm
armaty 10 cm
armaty 12 cm
armaty 15 cm
armaty 21 cm
haubice 15 cm
moździerze 21 cm
wozy obserwatorów
wozy amunicyjne
wozy transportowe
wozy saperskie
wozy kowalskie
 |
 mariusz@mariwoj.pl |
