TWIERDZA DĘBLIN
DĘBLIN FORTRESS
Mariusz Wojciechowski 1999



Fortress Ivangorod was built 1838-1845(1847) by colonel engineer Rydzevski according to the designs of General Ivan Ivanovitsh Dehn (1779-1859) who designed also Warsaw Citadel, Modlin (in 1834 renamed to Novogeorgijevsk), Lithuanian Brest and Kronsztad.

1838-45 - on right bank of river Vistula (Wisła) main fortress - Citadel with 5 bastions was built.

First line of defence is rampart with 5 earthen bastions, three of them full [BII, BIII, BIV**] and two demi-bastions [BI, BV] at the end of ramapart. Carnot wall at the foot of the rampart and wet ditch (closed by caponiers-sluices). Gun casemated stands for flankng a ditch are located in the flanks of the bastions. Two main gateways in rampart: North Gate [1] in egyptian style (in courtain BI-BII), Lublin Gate [2] in Neo-Gothic style (in courtain BIV-BV) and two smaller gates for pedestrians. Signifiant for main enceinte are semicircular redoubts of covered way.

Inside a rampart was located second line of defence - defensive brick barracks: 5-sided with open gorge; two-storey; 2 rounded towers (with small internal courtyards) on NE and SE corners; earth coverage; 1500m of lenght! Opened river front (gorge of barracks) first closed by wall with embrasures and protected by caponier and two flanking batteries for enfilade fire. In gorge wall was built a Saint George Gate, later demolished during altering of gorge when wall was replaced by rampart. Behind a river wall (rampart) was located casemated defensive two-storey magazine [4] for flanking fire over the river (about 1862). At the wide courtyard of barracks several buildings, including Commandant's House, russian orthodox church [3], gunpowder store covered with earth, artillery stores and a shelter for a bridge.

1839-53 - three detached lunnettes (with gorge redoubts and flank caponiers) was built at glacis of main fortress.

1847 - on left bank of river Vistula was built brigdehead named Duke Gortshakov's Fort. No permanent brigde over Vistula until 80-ties - only wooden bridge on boats.

Semicircular gorge keep (redoubt) and a rampart with 3 very small bastions and gorge closed by a wall. Later two large flank caponiers was added to defend the new Carnot wall of altered faces - fort became polygonal.

In 60s of nineteenth century - two demi-redoubts was built forward to the main fortress [RI on north, RII on south].

1885-87 - railway Vannovski's Fort built on left bank of river Vistula; with railway line runs through the fort!; modernised few times until 1909***; with no specified number. Railway line Dęblin - Dąbrowa Górnicza was built between 1882-85, opened 1885.

1878-82 - a ring of forts according to designs of General Edward Todtleben (1818-1884) was built; forts marked with numbers and letters of russian alphabet. Work started 1879.


Forts on right bank of river Vistula:
Fort I [] Mlynkovski
Fort II [] Mierzwiaczka
Fort III [] Deblin
Fort IV [] Borova
and on left bank:
Fort V*** [] Borek
Fort VI**** [] Glusiec

Notes:
* Named after Field Marshall Ivan Paskievitsh.
** Symbols refers to the map of fortress.
*** Vannovski's Fort and Fort V was in 20th century modernised with a concrete.
**** During IWW Fort Vannovski's situated between Fort V and Fort VI (originally without any number) received a number VI, so Fort VI Glusiec was renumbered to VII.

Twierdza Iwangorod została zbudowana w latach 1838-1845(1847) przez pułkownika inżyniera Rydzewskiego wegług projektów generała Iwana Iwanowicza Dehna (1779-1859), który zaprojektował także Cytadelę Warszawską, twierdzę w Modlinie (w 1834 Modlin przechrzczono na Nowogeorgijewsk), twierdzę w Brześciu Litewskim i twierdzę Kronsztad.

1838-45 - na prawym brzegu rzeki Wisły została zbudowana Cytadela - bastionowa twierdza z obwałowaniem składającym się z pięciu bastionów.

Pierwszą linią obronną jest wał z pięcioma ziemnymi bastionami, z których dwa skrajne, oparte o brzegi Wisły, są półbastionami (BI i BV**). U stóp wału mur Carnota i wodna fosa (zamknięta kaponierami-śluzami). W barkach bastionów umieszczono skazamatowane stanowiska dział do obrony fosy. W wale dwie bramy główne: Północna [1] w stylu egipskim (w kurtynie BI-BII) i Lubelska w stylu neogotyckim (w kurtynie BIV-BV) oraz dwie furty dla pieszych. Charakterystyczne są dwukondygnacyjne półokrągłe reduty w placach broni drogi krytej na osiach bastionów.

Wewnątrz wału umieszczono drugą linię obronną - obronne ceglane koszary: 5-boczne z otwartą szyją; dwukondygnacyjne; z dwiema basztami (z małymi wewnętrznymi dziedzińcami) na pd-wsch i pn-wsch narożnikach; przykryte nasypem ziemnym; o długości 1500m! Otwarty front nadrzeczny (w szyi dzieła) zamknięty był początkowo murem ze strzelniacami i chroniony przez kaponierę oraz dwie baterie do prowadzenia ognia wzdłuż szyi. W murze znajdowała się Brama Św. Jerzego, zniesiona podczas przebudowy szyi, kiedy mur zastąpiono wałem. Za szyją umieszczony został obronny, skazamatowany, dwukondygnacyjny magazyn [4] do prowadzenia ognia przez rzekę (około 1862). Na wielkim dziedzińcu koszar różne budynki, wśród nich: Dom Komendanta, cerkiew [3], magazyn prochowy przykryty nasypem ziemnym, magazyny artyleryjskie i schron do składowania elementów mostu łodziowego.

1839-53 - trzy detaszowane lunety (z redutami w szyjach i kaponierami barkowymi) wzniesiono na przedstoku Cytadeli.

1847 - na lewym brzegu Wisły wniesiony został przyczółek mostowy nazwany Fortem Księcia Gorczakowa. Aż do lat 80-tych XIX wieku na Wiśle nie było stałego mostu - tylko drewniany (zapewne składany) most na łodziach.

Fort miał półokrągłą redite szyjową i wał z 3 małaymi bastionami, szyję zamkniętą murem. Później został przebudowanu na fort poligonalny i dodatno mu dwie duże kaponiery barkowe oraz mur Carnota .

W latach 60-tych XIX wieku dwa barkany wzniesiono przed Cytadelą (Reduta I na północy, RII na południu).

1885-87 - na lewym brzegu Wisły zbudowano Fort Wannowskiego, z linią kolejową przechodzącą przez środek fortu!; modernizowany był kilka razy do 1909 roku***; nie miał numeru. Linia kolejowa Dęblin - Dąbrowa Górnicza została zbudowana w 1882-85, otwarta w 1885.

1878-82 - zbudowany został pierścień fortów wg projektów generała Edwarda Todtlebena (1818-1884); forty oznaczono numerami i literami rosyjskiego alfabetu. Prace rozpoczęto w 1879 roku.


Forty na prawym brzegu Wisły:
Fort I [] Młynkowski
Fort II [] Mierzwiączka
Fort III [] Dęblin
Fort IV [] Borowa
i lewym:
Fort V*** [] Borek
Fort VI**** [] Głusiec

Uwagi:
*Nazwana tak na cześć Marszałka Polnego Iwana Paskiewicza.
** Skróty odnoszą się do planu twierdzy.
*** Fort Wannowskiego i Fort V zostały w XX wieku zmodernizowane m.in. z użyciem betonu.
**** Podczas I wojny światowej Fort Wannowskiego, położony między Fortem V a VI (nie posiadający numeru) otrzymał numer VI, w związku z czym numer Fortu VI Głusiec zmieniono na VII.


Plan twierdzy w 1880 roku (fortress in 1880)


Mariusz Wojciechowski
POCZTA/MAIL
mariusz@mariwoj.pl