Moritz Karl Ernst von Prittwitz und Gaffron (1795-1885)

Moritz von Prittwitz und Gaffron

Moritz Karl Ernst von Prittwitz und Gaffron (9 II 1795 - 1885), generał i inżynier wojskowy urodzony na Śląsku, studiował we Wrocławiu, w wojsku od 1813, do 1815 służył w Kłodzku, 1815 walczył we Francji, od 1818 do 1823 kierował pracami w Koblencji, od 1824 był adiutantem gen. von Astera, od 1828 do 1839 kierował budową projektowanej przez Bresego twierdzy Poznań, od 1841 kierował budową projektowanej przez siebie twierdzy związkowej Ulm oraz od 1849 umocnień Hohenzollern Burg koło Hechingen. Od 1851 Inspektor w Pierwszej Inspekcji Inżynieryjnej w Belinie, 1851-56 członek Izby Panów pruskiego parlamentu, 1853 generał-major, 1858 generał-porucznik, od 1860 drugi Generalny Inspektor Korpusu Inżynierów i Twierdz (Inspektorem Generalnym w 1860 został ks. Wilhelm Radziwiłł). W 1863 jubileusz 50-lecia służby wojskowej, mianowanie na stopień generała piechoty i koniec czynnej służby wojskowej. W latach wojny francusko-niemieckiej 1870-71 gubernator Ulm.

W roku 1836, w trakcie służby w Poznaniu, wydał tzw. "Prittwitz-Blätter", które jako "Beiträge zur angewandten Befestigungkunst" zaakceptowane zostały przez ówczesnego generalnego Inspektora gen. von Raucha jako materiały szkoleniowe i instruktażowe dla Korpusu Inżynierów. W roku 1860 opublikował raport z budowy twierdzy Poznań i Ulm pt. "Über die Leitung grosser Bauter mit besonderer Beziehung auf die Festungsbauten von Posen und Ulm", a w 1865 "Lehrbuch der Befestigung und der Festungskrieg" (Podręcznik fortyfikacji i wojny fortecznej).

Pałac w ŁączanachPałac Heleny Fryderyki Prittwitz und Gaffron w Łączanach koło Namysłowa - zdjęcie dzięki uprzejmości Wojciecha i Wiktora Juzwiszynów. Aktualnie na sprzedaż (lipiec 2000) - tel/fax.0-77-410-35-70 lub 0-605-259-663.

W latach wojny 1813-15 dosłużył się w Kłodzku stopnia porucznika. W czerwcu 1818 roku odkomenderowany został do budowanej przez Astera twierdzy w Koblencji. U boku Astera wyrósł na doskonałego inżyniera wojskowego. W roku 1828 został dyrektorem budowy twierdzy Poznań, gdzie zetknął się z drugim znakomitym fortyfikatorem - von Brese. Niewątpliwie to w tych latach ukształtowały się jego poglądy na fortyfikację. Szczęśliwa okoliczność, że pracował u boku dwóch czołowych teoretyków szkoły nowopruskiej w dwóch ich najlepszych twierdzach, pozwoliła mu dostrzec zarówno zalety, jak i wady obu koncepcji. Od roku 1841 major Prittwitz budował kolejną twierdzę - Ulm nad Dunajem. Pracami kierował osobiście do roku 1849, w którym rozpoczął karierę w Berlinie, najpierw jako pułkownik, potem generał major. W roku 1860 ukoronowaniem kariery Prittwitza, otwarcie w latach 50-tych krytykującego Bresego, było objęcie na zaledwie trzy lata stanowiska Drugiego Generalnego Inspektora Korpusu Inżynierów i Twierdz, przy boku gen. Radziwiłła.


Mariusz Wojciechowski
POCZTA/MAIL
mariusz@mariwoj.pl